Новости Беларуси. Беларуси суверенитет достался нелегко, формировался в сложных геополитических условиях. Тем дороже и ценнее он для современников, сообщили в программе Новости «24 часа» на СТВ.
Лозунг о необходимости национальной государственности на наших землях зазвучал только в XIX веке. Потом необходимость создания Белорусской республики была продекларирована на Всебелорусском съезде. Фактически были предприняты две попытки – одна безуспешная, вторая успешная – создания первой национальной формы государственности: БНР и БССР. Это были еще не полностью независимые и суверенные формы, но уже вполне национальные.
Летопись независимости и государственности продолжает писать депутат Палаты представителей Национального собрания Беларуси Игорь Марзалюк.
Ігар Марзалюк, старшыня Пастаяннай камісіі па адукацыі, культуры і навуцы Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Беларусі:
Фарміраванне беларускай дзяржаўнасці адбывалася ў складаных палітычных абставінах. У лістападзе 1918 года ў Варшаве было абвешчана аб адраджэнні Рэчы Паспалітай. Юзэф Пілсудскі заявіў аб аднаўленні дзяржавы ў межах 1772 года. Кіраўніцтва Рэчы Паспалітай не абмежавалася этнічнымі польскімі землямі. Польскі сейм заявіў, што «бацькаўшчына Касцюшкі, Міцкевіча і Траўгута належыць да Польшчы, як частка непадзельная». Ужо ў снежні 1918 года польская армія заняла Аўгустоўскі, Бельскі паветы. Першыя баі з падраздзяленнямі Чырвонай Арміі адбыліся ў студзені 1919 года. Пачынаючы з 14 лютага, паўночная група польскіх войскаў заняла большую частку Гродзенскай губерні. У красавіку былі захоплены Слонім, Вільня, Пінск, Баранавічы.
16 лютага 1919 года ЦВК Беларускай рэспублікі і Часовы рэвалюцыйны рабоча-сялянскі ўрад Літвы звярнуліся да польскага ўрада з прапановай мірнага вырашэння «спрэчных тэрытарыяльных пытанняў». Аднак гэты зварот застаўся без адказу. Польскім сеймам былі адхілены прапановы Савецкай Расіі аб правядзенні плебісцыту на памежных спрэчных тэрыторыях.