Становление белорусской государственности и формирование страны в нынешних границах обсуждали эксперты в программе «В обстановке мира».
«Партыйнае кіраўніцтва прыйшло да высновы, што рэспубліку трэба лячыць ад нацыяналізму. А як лячыць? Абрэзаць, а потым аб’яднаць з Літвой»
Анатолий Великий, преподаватель кафедры истории Беларуси и славянских народов исторического факультета Белорусского государственного университета им. М. Танка:
Ужо колькі раз ўзгадвалі нашых суседзяў. І, я думаю, усім тут нам зразумела, і я ведаю Вашу ідэю, я падтрымліваю, адкрыта скажу: інстытуты, народ, памяць. Паглядзіце: у Польшчы ёсць? Ёсць. Україна ёсць? Ёсць. Нацыянальныя.
Игорь Марзалюк, СТВ:
У Расіі ёсць фонд гістаычнай памяці.
Анатолий Великий:
Тое ж самае. Гэта аналог. Тое ж самае. І як, я не пабаюся гэтага слова, я добра ведаю Польшчу, амаль ва ўсіх ваеводствах есць лакальныя інстытуты, як яны пішуць, і яны выконваюць, не баюсь гэтага слова, дзяржаўны заказ на тую гістарычную палітыку, якую адлюстроўвае цяперашняя Польшча. Не больш, не менш. Я заўсёды кажу – тут пачынаюць гвалцець: «Вот, Свабода! Нам не дадут это, не дадут это». Но там и другое есть.
Но Институт национальной памяти ці ў іншай форме яго можаце назваць – калі не інстытут, іншая структура, але каб яна канцатравала, аб’ядноўвала, выпрацоўвала накірункі і давала. А калі не, то з дзяржаўнай трыбуны прафесійныя гісторыкі будут казаць «Не». Што робіцца ў нашых краінах-суседзей. Там вельмі жорстка. Вельмі накіравана, вельмі абгрунтаваная гістарычная палітыка памяці.
Вы пагладзіце: тут узгадывалі і Расійскую Федэрацію, і Польшча – кожны мае канцэпцыю сваёй гістарычнай памяці і гістарычнай палітыкі. І вельмі жорстка праводзяць яе. Я не бачу тут ніякіх памкненняў абмяжаваць. У нас архівы 100 працэнтаў адкрыты. Хто вам забараняе ісці працаваць? Але ёсць канцэпт, ёсць ідэя, а гісторыя выхоўвае грамадзяніна, і гэты канцэпт павінен быць. І структура павінна быць.