Был любимым преподавателем у многих. Почему студенты так любили приходить на пары к Нилу Гилевичу?
Нил Гилевич – поэт, драматург, переводчик, литературовед, заслуженный деятель науки Беларуси, профессор. Он был последним живым народным поэтом Беларуси. Каждый белорус с детства знаком с творчеством Нила Гилевича. Его перу принадлежит роман в стихах «Родныя дзеці», которому он отдал 12 лет вдохновенной работы, сборники стихов «Песня ў дарогу», «Неспакой», «Бальшак», «Перазовы», «Актавы», «Жыта, сосны і валуны» и многие другие, рассказали в документальном проекте «Тайны Беларуси».
Нил Гилевич занимался исследованием устного народного творчества и не раз выезжал в фольклорные экспедиции. Несколько томов белорусского фольклора вышли под редакцией Нила Гилевича в современных записях. Это и «Лірыка беларускага вяселля», «Лірычныя песні», «Песні сямі весак», «Песні народных свят і абрадаў».
Татьяна Шамякина, доктор филологических наук, профессор кафедры теоретического и славянского литературоведения Белорусского государственного университета:
Ён, напрыклад, нам гаварыў: ну, нам належыць прайсці фальклорную практыку, як хочаце, можаце самі праходзіць, дзе хочаце, а можам летам паехаць пасля першага курса. Ну так часткова і адбылося. Але я праходзіла самастойна. Ён нават мяне хваліў. Відаць быў здзіўлены, што гарадская дзяўчына, але ён не ведаў тады, што мы кожнае лета ездзілі ў вёску. І праводзілі там сапраўды па некалькі месяцаў.
Сергей Гилевич, сын Нила Гилевича:
Чытаў студэнтам лекцыі 20 гадоў з 1959 па 1979, што чытаў? Фальклор. Фалькларыст, ездзіў у экспедыцыі са старэнькім магнітафонам, па вёсках, але ў асноўным (дзядулі радзей) бабулі спявалі песні, запісваў на магнітафон, тады гэта ўсё перапісвалі нотамі, тэкстамі, выдаў, можа, пад 10 кніжак, дзякуючы якім тыя песні захаваліся.
Николай Гилевич, писатель и публицист, брат Нила Гилевича:
Ён на лекцыях вельмі часта мог і заспяваць, дарэчы, спяваў Ніл Сымонавіч вельмі хораша. Да гэтага часу я памятаю, як ён, іх дуэт з Янкам Брылём, як яны спявалі рускія, украінскія, беларускія, польскія песні. Каб вы толькі ведалі.
Алла Жердецкая, доцент кафедры белорусской и зарубежной литературы филологического факультета Белорусского государственного педагогического университета имени Максима Танка:
Як таленавіцейшы аратар, ён вельмі эмацыянальна чытаў студэнтам свае вершы і таксама вельмі ярка цытаваў прыклады з вуснай народнай творчасці, таму яго лекцыі былі вельмі запамінальнымі, і да гэтага часу ў мяне перад вачыма знакаміты паэт у якасці выкладчыка, які без усялякіх паперак, ніколі ён не чытаў па паперках, а заўсёды кожная лекцыя была непадобна на другую, і настолькі ўмеў зацікавіць прыкладамі фальклорнымі, прывіць любоў, што некаторыя аднакурснікі мае сталі потым навуковымі даследчыкамі менавіта па фалькларыстыцы.
Нил Гилевич занимался и переводами, преимущественно с болгарского и словенского, а также других славянских языков. Были переведены на белорусский язык свыше 500 произведений.
Николай Гилевич:
Выдатнейшы перакладчык, перакладчык унікальны, скажам, няма ніводнай славянскай мовы, з якой ён быў не перакладаў. А з балгарскай пераклаў цэлых 500 балгарскіх паэтаў.
Павел Науменко, доцент кафедры истории белорусской литературы филологического факультета Белорусского государственного университета, кандидат филологических наук:
Ёсць жа такая прымаўка: пераклады вершаў – як жанчыны. Нямецкая, дарэчы, калі яна прыгожая, то няверная, калі верная, то непрыгожая. Вось Гілевіч умеў спалучаць нейкія такія рэчы так, як трэба.
Александр Гилевич, брат Нила Гилевича:
Сярод людзей у наваколлі найбольш вядомыя ўсе ж такі сатырычныя былі творы. Ён такія знаходзіў слоўцы, якія так уразаліся ў памяць, так адпавядалі рэчаіснасці, гэта проста здзіўляла, і вельмі шмат, хто іх дэкламаваў. Гэта было шырока так распаўсюджана, на канцэртах.
Татьяна Шамякина:
Ён спецыяліст па загадках быў. І сёння, калі нашы студэнты пішуць работы па загадках, яны асноўваюцца безумоўна на творах Ніла Сяменавіча.
Более 100 стихов положены на музыку. А вы знали, что Нил Гилевич автор знаменитых песен – подробнее здесь.
