Первые стихи написал в детстве. Что повлияло на творчество Нила Гилевича?

Нил Гилевич – поэт, драматург, переводчик, литературовед, заслуженный деятель науки Беларуси, профессор. Он был последним живым народным поэтом Беларуси. Каждый белорус с детства знаком с творчеством Нила Гилевича. Его перу принадлежит роман в стихах «Родныя дзеці», которому он отдал 12 лет вдохновенной работы, сборники стихов «Песня ў дарогу», «Неспакой», «Бальшак», «Перазовы», «Актавы», «Жыта, сосны і валуны» и многие другие, рассказали в документальном проекте «Тайны Беларуси».

Великую Отечественную войну Нил Гилевич пережил еще подростком. Она повлияла на его мировоззрение, заставила рано повзрослеть и задуматься о проблемах в жизни людей. На протяжении многих лет тема войны не отпускала поэта.

Алла Жердецкая, доцент кафедры белорусской и зарубежной литературы филологического факультета Белорусского государственного педагогического университета имени Максима Танка:
Да вайны Ніл Гілевіч закончыў тры класы Слабадской сямігодкі, а пасля вайны ён пайшоў у пяты клас ужо школы, якая знаходзілася ў суседняй вёсцы Гайна. Каб дапамагчы маці матэрыяльна, ён пайшоў працаваць паралельна з вучобай калгасным паштальёнам.

Это стало некоторой финансовой поддержкой для семьи и хорошей школой жизни. Во время работы он наблюдал за деревенской жизнью, за радостями и горестями крестьян, что позже легло в основу его многих произведений.

Сергей Гилевич, сын Нила Гилевича:
Бацька мой гадоў з сямі вельмі зацікавіўся кнігамі, чытаў усё, што мог дастаць, а ведаеце, да вайны гэта было не так проста: бібліятэка – гэта ж не ў горадзе Мінску, а ў вёсачцы.

Николай Гилевич, писатель и публицист, брат Нила Гилевича:
Ён неяк змалку ўсё-ткі быў для ўсіх нас і старэйшых, і малодшых узорам, прыкладам, нейкай, я б нават сказаў, прыгожа «пуцяводнай зоркай» ва ўсім. Перш за ўсе ў вучобе, я не ведаю, ёсць таксама біблейскі выраз «у пачатку было слова». Дык вось у яго нараджэнні, у пачатку пачаткаў яго, было іменна слова. Чытаць навучыўся са слоў мамы недзе ў пяць гадоў.

Во время Великой Отечественной войны в 1943 году партизаны разобрали Слободскую школу и полученные материалы использовали для строительства землянок на партизанских базах. Люди собирали кирпичи, столы, кафель, а для юного, тогда еще 12-летнего Нила, было важным спасти книги. Он набирал их столько, сколько мог унести за один раз, и относил их домой.

Николай Гилевич:
Ён склаў гэтыя кніжкі ў скрынку і закапаў у зарасніку парэчак, смародзіны. Вярнуўшыся з бежанцаў кніжак не знайшоў. Хлопцы суседскія апаролі і гэтыя кніжкі. Іх не так чыталі, як паперу спалілі мужыкі, дзяды на цыгаркі. Больш паперы не было ў гады вайны. Ну дык вось і пасля вайны ён хадзіў па хатах, шукаў, можа, дзе і збераглася, і знайшоў адну ці дзве толькі кніжкі з усіх, плакаў.

Писать стихи Нил Гилевич начал еще в детстве. В 1946 году в журнале «Бярозка» опубликовали его стихотворение «Яблынька». С этого года его произведения регулярно начали появляться в прессе. Читателям сразу понравились стиль и красота слога начинающего поэта.

Николай Гилевич:
А самы талент яго галоўны, канешне, праяўляўся ў слове. Слова стала яго не толькі лёсам, любоўю, пакутай, клопатамі, заботай, малітвай яго. Яшчэ відаць у дзяцінстве, як прачытаў гэты славуты сказ з «Прадмовы да дудкі беларускай» Багушэвіча «Не пакідайце ж мовы сваёй беларускай, каб не ўмёрлі», словы гэтыя сталі для яго законам. Ён на слова сапраўды маліўся. Працаваў са словам як самы адмысловы майстар з некім іншым матэрыялам. І яго матэрыял, канешне, быў слова.

У родителей было 10 детей. Факты о семье поэта Нила Гилевича – подробнее здесь.