Новости Беларуси. Народной артистке Беларуси Татьяне Мархель 19 января исполняется 75 лет. С юбилеем талантливую актрису поздравил президент.
Театральная карьера Татьяны Григорьевны началась в 1963 году. Тогда по распределению выпускница театрально-художественного института попала в Гродненский областной драматический театр. За годы работы она сменила не одну сценическую площадку.
На ее счету большое количество наград республиканских и международных фестивалей театрального искусства, более 50 ролей в кино и на телевидении. Среди них – Ведьма в «МАкбете», герцогиня Йоркская в спектакле «Ричард III» Шекспира, Зима в «Извечной песне» Янки Купалы.
Свой 75-летний юбилей Татьяна Григорьевна отпразднует на сцене Театра белорусской драматургии. 19 января поклонники ее таланта увидят отрывки из спектаклей и фильмов, в которых играла актриса, сообщили в программе Новости «24 часа» на СТВ.
О творчестве и жизни программа «Неделя» поговорила с легендарной актрисой в Республиканском театре белорусской драматургии, где она работает с 1994 года.
Евгений Горин:
Если не ошибаюсь, одна из Ваших первых ролей была роль гейши. Вы ее играли в Советском Союзе. Скажем, психологически Вам насколько сложно это было? И второй вопрос по поводу родителей. Они сразу приняли Ваше желание заниматься актерством либо все-таки им пришлось смириться.
Татьяна Мархель:
Након гейшы. Гэта было ў 1963 годзе, вельмі цэламудраны час. Спектакль быў «Порт Артур», у меня была прычоска, быў з блёсткамі такі купальнік, але ўвесь жывоцік быў зацігнуты такой рыжай трапачкай. Но ўсё роўна ўвесь тэатр хадзіў глядзеў на меня, усе работнікі, таму што гэта ж не гэты час: у нас тэлебачанне ўключаеш і ўсе ёсць, глядзі колькі хочаш. А па тым часе, канешне. Я пасля інстытута займалася гімнастыкай, так што гэта нармальна было. Я кідалася на калені (іграў Грычынскі (цудоўны акцёр у Гародні) афіцэра рускага), я кідалася да яго, спявала яму песні, танцавала і выцяргвала ў яго з кішэні план «Порт Артур».
Наконт мамы. Мама жыла ў вёсцы тады, усё як заўсёды. Канешне, такога граху яна не бачыла на сцэне. Ну, і наогул, яна хацела, каб я была доктарам, я і медвучылішча кончыла, і ў медінстытут паступіла. І пасля гэтага, папрацаваўшы, я ўсё ж такі пайшла ў тэатральны. Так што мама змірылася, а пасля, калі пачала ўжо бачыць фільмы і многія з вёскі гаварылі, што точна Кірылаўна, дакладна мая мама. Я па яе так і іграла, таму што яна была вельмі цікавы чалавек: песні спявала, працавала як свявала. І працавала, і спявала. Мама была вельмі тэленавіты чалавек.
Евгений Горин:
Кстати, актеров тоже иногда называют врачевателями человеческих душ. И Вы тоже были врачом. А Вы сейчас, скажем, сможете на слух определить порок сердца, как раньше это у Вас получалось?
Татьяна Мархель:
Так, я дарэчы гэта вельмі добра па слуху апрэдзеляла, таму што там маленькі шумок ёсць. Другое, што мне вельмі падабалася, гэта прымаць роды. Я фельдшэр-акушэр была. Гэта таму, што, напэўна, гэта была з’ява. Галоўка спачатку выходзіць, плечыка і ўсё – выскачыў. Гэта, канешне, цуд. Роды прымаць – гэта самае, што ў мяне засталося ў памяці. Гэта было вельмі знамянальна.
Евгений Горин:
А вот по Вашему опыту какие роли, образы труднее всего воплотить на сцене?
Татьяна Мархель:
Кожнаму чалавеку па-свойму. Для меня, безумоўна, прасцей за ўсё – гэта жанчыны-працаўніцы, простыя. І не таму, што я, калі-небудзь мяне і мераюць так: «Ну, гэта Мархель», не. Я не хачу хваліцца, але я аб’ездзіла столькі краін, столькі свету пабачыла, і я там не на рынак хадзіла купляць рэчы, я хадзіла ў музеі, я глядзела Парыж, Лондан, той жа самы Бруссэль. Усё я глядзела гэта. Але тое, на чым я ўзрасла, чым я жыву і дзе я жыву, гэта ўсё ж такі асноўнае ў мяне. Гэта дае вялікі такі падмурак, моц стаяць і ў творчасці стаяць неяк цвёрда, апірацца. Напэўна, і пагэтаму я з задавальненнем іграю жанчын простых, якія няпростыя. Проста называюцца простыя.
Нажаль, цяпер такіх характараў мала. Вы ж бачыце па тэлебачанню, якія характары цікавяць. Можа, не так цікавяць, як навязваюць своім гледачам. Гэта не зусім тое, напэўна, каб бачылі людзі. Хацелася больш светлага, такого простага чалавека, незпрошчаннага. Кожны просты чалавек складаны ўнутрана і цікавы.
Евгений Горин:
А насколько Вам комфортно играть с актерами, что называется, нового поколения?
Татьяна Мархель:
Ой, нармальна, вельмі хораша. Я вот іграю Жызэль-асенняя. Не будзем гавыраць, што гэта апошняя стадыя жыцця, але напрыканцы жыцця. А перада мной іграе актрыса, якая іграе маладую Жызэль, мяне ў Парыжы маладую. Я кожны спектакль не іду ў грымерку – я гляджу за кулісы. Я гляджу, якая я была. Тады, у маладосці. Каб нешта засталося ў старасці. І я гляджу на маладых актрыс, якія іграюць гэтую роль, я заўсёды гляджу і кожны раз думаю: ну, малайцы, а сёння ўжо па-новаму. Яны сапраўды растуць. І, гледзячы на іх, я ўжо нешта мяняю ў сабе, у характары, ад іх. Не, ніякіх няўтульнасцяй няма, дзякуй Богу. Ўсё нармальна.
Прытом у нас моладзь такая дэлікатная, нармальная.
Евгений Горин:
А вы же еще и собираете, насколько я понимаю, народные песни. А, на Ваш взгляд, сегодня в нашей стране интерес, насколько вообще он высок к народному творчеству?
Татьяна Мархель:
Я думаю, ёсць, але можна і болей. Але гляджу, што эстрадныя спевакі едуць, «Назад у мінулае» цэлы цыкл перадач быў, запісваюць і самі выконваюць. Ёсць цікавыя, многа беларускіх песен.
Я іх не збіраю. Гэта ўсё, што пела мая мама. Яны ў меня так і засталіся. І я думаю, што менавіта ў кіно я трапіла толькі з песні, таму што пачуў Дабралюбаў мае песні і ўзяў меня ў кіно. І далей у Турава я іграла ў «Людзях на балоце», закадравыя песні ўсе мае.
Евгений Горин:
Татьяна Григорьевна, у Вас, может быть, были мысли по поводу того, чтобы выпустить эти песни, записать какой-то диск.
Татьяна Мархель:
Канешне, просто я неяк сама не ўмею арганізоўваць гэта ўсё, а вот каб кто мне сказаў, я бы пайшла і з задавальненнем зрабіла. Запісалі трошкі дыск з таго, што я ў кіно спявала, калі я спявала пад кіраўніцтвам Турава. Запісалі, но гэта, напэўна, не вельмі прафесійны запіс, але ён ёсць. Нават гэта цікава. З задавальненнем я б цяпер зрабіла, таму што цяпер ўжо адчуванне такое, што калі ведаеш што да чаго, і дзе радасць, дзе гора, дзе ўсё – гэтыя аценкі чалавечага жыцця ўжо сталі вельмі зразумелыя і ўстаяліся – гэта можна зрабіць.
Евгений Горин:
А вот это правда, что Вас в свое время хотели замуж в Австралию отвести?
Татьяна Мархель:
Ой, Божа мой. Ну, так. Прапаноўваў чалавек. А што я буду рабіць у той Аўстраліі? Ёсць лёсы людзей, якія творчыя. Памянялі – гэта іх справа. Але, выбачайце, я не думаю, што я дзе-нібудзь была больш патрэбная і мне маглі бы даць такія ўмовы, якія я маю на сваёй радзіме. Я працую, даўно працую. У меня заўсёды ёсць праца. Так што гэта вялікае шчасце. І пасля ты губляеш нешта. Гэта чужыя. Можна поехаць, паглядзець музеі і вярнуцца там, дзе ты стаішь на нагах стабільна.
Евгений Горин:
Вы в творческом плане, несомненно, достигли очень многого. Но, может быть, есть какие-то моменты, какие-то мечтания, которые пока еще не реализованы?
Татьяна Мархель:
Я, ведаеце, думаю: мне цікава, што Бог пашле, тое і цікава. Таму што калі ты сам нешта задумываеш, ходзішь «пастаўце мне гэта, я хачу іграць», я думаю, пакуль бы я хадзіла і што-сьці говарыла, запал бы прайшоў. Так раптам табе нечакана даюць і ты не ведаешь, што і як іграеш, ў гэтым ёсць нейкі экстрым. Мне падабаецца гэта. Таму я магу Вам сказаць, што я адзін раз, калі я пріехала з Віцебска, у мяня не было ніводнай ролі ў Тэатры кінаактора. І я разумела, што я магу яе няскора атрымаць, трэба было нейкія грошы атрымліцаць, таму што там плацілі за роль, за спектакль, я пайшла к Пінігіну і прапанавала яму «Чалавек у песні беларускай народнай ад нараджэння да смерці». Ён дадаў туды шлях Хрыста ад Евангеліе ад Матфея, тожа нараджэнне Хрыста, крышчэнне, вучэнне, распяцце і ўваскрэшанне. І шлях чалавека і побач – шлях Хрыста. І чалавек увесь час звяртаецца да яго пропаведзяў і малітв. Доўга мы баяліся, я, што маю лі я права чытаць малітву са сцэны. Вось гэта было першы раз, калі Пінігін напісаў сцэнарый, інсцэніроўку, дадаў туды батлейку і атрымаўся вельмі харошы спеклакль. Вельмі харошы. «Дзіця з Віфлеема». Мы яго ігралі, я і тут яго іграла.
Ён так адышоў неяк, але я ўсю канву гэту вельмі часта іграла такім маналогам на фестывале праваслаўным «Залаты Віцязь», калі мы ездзілі па Расіі і наогул. Гэтыя кавалкі слухаліся цудоўна, хаця былі малітвы на беларускай мове, евангельскі тэкст на беларускай мове, беларускія песні. Успрымаліся вельмі хораша за мяжой.